Verhalenverteller leest: Beminde (Toni Morrison)
Beminde (Toni Morrison) maakte diepe indruk op me. Een Pullitzer prijs winnaar die je een inkijk geeft in een voor mij onbekende wereld.
Na 800 bladzijden Anna Karenina was het wel tijd om te vertrekken uit Rusland. Het voordeel van deze beste 100 boeken op titel: alles is door elkaar geklutst.
Een gruwelijk begin
Gelijk op de eerste bladzijde word je dit boek ingezogen. Een huis waar de geest van een dode baby rondspookt, waar mensen wegvluchten en waar maar enkelen achterblijven. Er zijn verschrikkelijke dingen gebeurd, en je voelt aan alles dat er nog verschrikkelijke dingen staan te gebeuren.
Hoe dat zo gekomen is en hoe dat zich ontwikkelt, daar kom je in de rest van het boek achter. Maar niet op een heel directe manier. Steeds komen er weer puzzelstukjes bij en ontdek je meer. Zonder dat het stoort wordt het verhaal steeds stukje bij stukje vanuit andere personages vertelt.
Het is een realistisch verhaal, maar tegelijk ook een griezelverhaal. Er gebeuren onverklaarbare dingen die tegelijkertijd heel realistisch beschreven worden. Er gebeuren realistische dingen die gruwelijk zijn en die je bijna niet kunt geloven.
De slavernij in de VS
Ook in twee eerdere boeken die ik las (Absalom, Absalom en Huckleberry Finn) speelde de slavernij in de Verenigde Staten een grote rol. Meer nog dan in die andere boeken maakte dat in dit boek diepe indruk op me. Schokkend.
Tegelijkertijd realiseer ik me ook dat dit ver van me afstaat. Ver, omdat het op de grond van de Verenigde Staten gebeurd is. Ver, omdat het zo lang geleden gebeurde. Ver, omdat ik niets zelf heb ervaren wat hiermee vergelijkbaar is.
Ik begrijp wel beter waarom nog steeds de verhouding tussen mensen met een bruine huidskleur en mensen met een blanke huidskleur zo’n grote rol speelt in de Verenigde Staten.
Dankbaar voor boeken
Ik ben dankbaar dat ik hier een boek over kan lezen.
Een boek lezen geeft je tijd. Tijd om het boek even weg te leggen. Tijd om na te denken. Tijd om je gevoel bij het lezen te voelen.
Een boek lezen vraagt niet van je dat je doorgaat, zoals een film of documentaire op televisie. Ook in mijn eigen kunst, die van het verhalen vertellen, kun je niet zomaar pauzeren.
Een boek lezen vraagt ook niet van je dat je direct daar iets over vindt, zoals een talkshowtafel, een bericht op twitter of facebook.
Boeken geven je tijd en daar ben ik dankbaar voor. En dit boek, dat werkt nog steeds door. Terwijl ik dit schrijf, cirkelen er nog tientallen gedachten en vragen over de thematiek rond in mijn hoofd.
Voorbij de thematiek
Boeken met een indrukwekkend thema lopen het gevaar alleen op dat thema beoordeeld te worden. En dat is niet terecht.
Daarom wil ik nog benadrukken, dat dit vooral een héél goed geschreven boek is. De personages komen tot leven, het mysterieuze houdt je vast. Je leeft mee met ze, en tot het einde hoop je dat het goed afloopt. Maar wat is goed? En loopt het ooit nog af?
Of, zoals deze quote het zo mooi zegt aan het eind van het boek:
“Sethe,” zegt hij, “ik en jij, we hebben meer gisteren dan wie dan ook. We hebben een morgen nodig, Sethe.”
uit Beminde, Toni Morrison (vrij vertaald)
Ook ‘Beminde’ (Toni Morrison) lezen?
Doen! Weet dat het een heftig boek is, waarin gruwelijke dingen plaatsvinden. Maar ook meeslepend, indrukwekkend, en tot nadenken stemmend.
Terwijl dit boek nog nazindert in mijn hoofd, ben ik ondertussen rustig aan begonnen in een heel ander boek: Berlijn Alexanderplatz van Alfred Döblin.
